هویج ریشه شیرین و ترد گیاه علفی هویج است که هم خانواده جعفری، شوید و زیره بوده و به رنگ های مختلف قرمز، سیاه، زرد، سفید و بنفش یافت می شود اما هویج نارنجی رایج ترین نوع آن می باشد.
در طب سنتی و پزشکی خواص زیادی برای هویج ذکر شده که از آن جمله می توان به تقویت بینایی و سلامت چشم، لاغری، درمان کبد چرب، کودکان ، بارداری، کاهش فشار خون و کلسترول و سلامت مغز و قلب و معده اشاره کرد. طبع هویج گرم و تر است.
در ادامه با پرشین استار همراه شوید تا با تعدادی از برترین خواص هویج برای سلامتی، بارداری، لاغری، پوست و مو آشنا شده و درباره تاریخچه و ارزش غذایی هویج بیشتر بدانیم.
خواص دارویی و فواید هویج
1. سلامت چشم
از مشهورترین خواص هویج می توان به حفظ سلامت و تقویت چشم اشاره کرد. هویج سرشار از بتاکاروتن است که در کبد به ویتامین A تبدیل می شود، ویتامین A نیز در شبکیه چشم به رودوپسین که رنگدانه بنفش ضروری برای دید در شب است تجزیه می شود.
مصررف هویج از مشکلات بینایی همچون آب سیاه یا گلوکوم، دژنراسیون ماکولا، آب مروارید پیشگیری کرده و شب کوری را درمان می کند.
2. پیشگیری از سرطان
مطالعات نشان داده هویج سرشار از آنتی اکسیدان های پلی استیلنی و فال کارینول است که خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان ریه، سرطان سینه و روده بزرگ را کاهش می دهد.
3. سلامت قلب
آنتی اکسیدان ها، پلی اتیلن، کاروتنوئیدها، بتاکاروتن، آلفا کاروتن و لوتئین موجود در هویج خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهند. فیبر فراوان موجود در هویج از بدن در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کرده و از تشکیل پلاک در عروق خونی و افزایش کلسترول بد خون پیشگیری می کند.
4. تقویت سیستم ایمنی بدن
ویتامین C و سایر آنتی اکسیدان های موجود در هویج به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها و عفونت ها را کاهش می دهد.
5. جلوگیری از پوسیدگی دندان
هویج به پاک کردن پلاک ها و مواد غذایی لابه لای دندان ها کمک کرده، لثه ها را تحریک و تولید بزاق را افزایش می دهد. مواد معدنی موجود در هویج با از بین بردن میکروب های مضر در دهان، از پوسیدگی دندان جلوگیری می کنند.
6. کبد و کبد چرب
ویتامین A فراوان موجود در هویج به سم زدایی بدن توسط کبد کمک کرده و از تجمع صفرا و چربی های اضافه در کبد جلوگیری می کند.
7. پیشگیری از سکته مغزی
تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان می دهد افرادی که بیش از 6 هفته به صورت منظم هویج مصرف می کنند در مقایسه با سایر افراد کمتر به سکته مغزی دچار می شوند.
8. گوارش و هضم
هویج منبع خوب فیبر است که حرکات روده را بهبود بخشیده و تاثیر عالی روی هضم و گوارش دارد. اگر دچار یبوست یا ریفلاکس معده هستید هویج مصرف کنید.
9. کاهش فشار خون
پتاسیم فراوان در هویج به کاهش فشار خون بالا و پیشگیری از بیماری های قلبی کمک می کند.
10. کاهش کلسترول خون
اگر از کلسترول بالا رنج می برید با افزودن آب هویج به رژیم غذایی خود چربی خون خود را به طور طبیعی کاهش دهید. آب هویج سرشار از پتاسیم است که به تنظیم کلسترول خون کمک کرده و از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می کند.
11. تقویت مغز
بتاکاروتن هویج با آسیب اکسیداتیو مقابله کرده، عملکرد شناختی مغز را بهبود می بخشد و از بروز مشکلات حافظه مرتبط با سن و زوال عقل پیشگیری می کند.
12. دیابت
برخی افراد گمان می کنند هویج قند بالایی دارد اما در حقیقت 1 فنجان هویج خام 10 گرم کربوهیدرات و 4 گرم فیبر دارد.
هویج برای افراد دیابتی مضر نیست زیرا فیبر سرعت آزادسازی قندهای گلوکزی در جریان خون را کند کرده و از افزایش شدید قند خون جلوگیری می کند.
لازم به ذکر است افراد دیابتی باید مصرف آب هویج را محدود کنند زیرا در فرایند آب میوه گیری فیبر هویج از دست رفته و به همین دلیل آب هویج می تواند برای دیابتی ها مضر باشد.
13. خواص هویج برای کودکان
هویج برای سلامت چشم کودکان مفید بوده و به دلیل مقادیر فراوان کلسیم به رشد و تقویت استخوان کودک کمک می کند.
هویج برای سلامت دهان و دندان کودکان و جلوگیری از کرم خوردگی و پوسیدگی دندان تاثیر مثبت دارد.
مصرف هویج برای درمان یبوست در کودکان مفید است.
14. خواص هویج برای لاغری
نوشیدن منظم آب هویج برای لاغری بسیار مفید است زیرا هویج ماده غذایی کم کالری و حاوی فیبر فراوان است که زمان هضم را طولانی کرده، اشتها را کاهش می دهد، گوارش را بهبود بخشیده و یبوست را درمان می کند، همه این عوامل تاثیر عالی در کاهش وزن و لاغری دارد.
مصرف آب هویج به افزایش ترشح صفرا و بهبود سوخت و ساز بدن کمک کرده و برای چربی سوزی مفید است.
خواص هویج برای زنان
15. قاعدگی و پریود
استروژن گیاهی موجود در هویج دردهای قاعدگی را کاهش داده و خونریزی شدید دوران پریود را تنظیم می کند.
16. یائسگی
مصرف هویج و آب هویج در دوران یائسگی به کاهش علائم این دوران مانند گر گرفتگی کمک بسیاری می کند.
17. بارداری
هویج از مواد غذایی مفید برای دوران بارداری است زیرا سرشار از کلسیم، اسید فولیک، پتاسیم، منیزیم و ویتامین A است که به رشد خوب جنین کمک کرده، خطر ابتلا به عفونت های جنینی و سقط جنین را کاهش می دهد، برای رشد استخوان ها و غضروف ها مفید بوده و از نقایص مادرزادی جلوگیری می کند.
هویج برای پیشگیری و درمان یبوست که از مشکلات رایج بارداری است نیز مفید است.
18. دوران شیردهی
مصرف منظم هویج برای افزایش شیر مادران در دوران شیردهی بسیار مفید است و کیفیت شیر مادر را افزایش می دهد.
خواص هویج برای پوست
توجه داشته باشید:
قبل از اعمال موضعی هرگونه ماسک یا ضماد روی پوست صورت و سایر نقاط حساس بدن، حتما اندکی از آن را روی بخش کوچکی از پوست دست تست کرده و 20 دقیقه منتظر بمانید تا از عدم حساسیت پوست خود مطمئن شوید.
19. درخشندگی پوست
هویج سرشار از ویتامین C و آنتی اکسیدان ها است که پوست را سالم و شاداب و درخشنده می کند.
ماسک درخشان کننده هویج
مقداری هویج رنده شده را با مقداری عسل مخلوط کرده و روی صورت بمالید.
ماسک روشن کننده پوست
1 عدد هویج کوچک را به مدت 10 دقیقه بپزید و 1 قاشق غذاخوری از آن را با 1 قاشق غذاخوری ماست و آب نصف لیمو تازه مخلوط کنید و به مدت 30 دقیقه روی پوست بمالید.
دو یا سه بار در هفته از این ماسک استفاده کنید.
ماسک صورت هویج
2 قاشق چایخوری هویج رنده شده را با 1 قاشق چایخوری عسل، 1 قاشق چایخوری شیر و چند قطره روغن زیتون مخلوط کرده و خوب هم بزنید.
ماسک را روی پوست صورت بمالید و بعد از 10 تا 15 دقیقه با آب سرد بشویید.
این ماسک پوست را نرم و درخشان و مرطوب می کند.
20. ضد آکنه
ترکیب هویج، عسل و آب لیمو التهاب پوست را کاهش داده و به درمان آکنه و جوش کمک می کند.
ماسک صورت هویج و عسل
1 عدد هویج کوچک را به مدت 10 دقیقه بپزید و 1 قاشق غذاخوری هویج پخته کوبیده (یا هویج رنده شده) را با 1 قاشق غذاخوری عسل و آب نصف لیمو تازه مخلوط و ماسک حاصل را روی پوست بمالید. بعد از 30 دقیقه با آب بشویید.
از این ماسک دو تا سه بار در هفته استفاده کنید.
21. درمان لکه های پوست و جای زخم
نوشیدن آب هویج برای رفع لک های پوست و جای زخم مفید است و پوست را صاف و یکدست می کند. همچنین می توانید پالپ هویج را را به صورت ماسک روی پوست بمالید تا به مرور لک های پوستی را کاهش دهد.
ماسک هویج برای لکه های تیره پوست
1 عدد هویج کوچک را به مدت 10 دقیقه بپزید و 1 قاشق غذاخوری از آن را با 1 قاشق غذاخوری پودر چوب صندل و آب نصف لیمو تازه مخلوط و روی پوست بمالید. حدود 30 دقیقه بعد با آب بشویید.
پودر چوب صندل و لیمو دارای خاصیت سفید کنندگی هستند و هویج سلول های مرده پوست را بازسازی و لکه های تیره را از این بین می برد.
22. ضدپیری
ویتامین C موجود در هویج به تولید کلاژن در بدن کمک می کند که برای حفظ الاستیک و خاصیت ارتجاعی پوست حیاتی بوده، از چین و چروک پوست جلوگیری و روند پیری را کند می کند.
ویتامین A آنتی اکسیدانی است که با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و نشانه های پیری همچون تغییر رنگ و چین و چروک را برطرف می کند.
23. ضد آفتاب
بتاکاروتن موجود در هویج که در بدن به ویتامین A تبدیل می شود به بازسازی بافت های پوست کمک کرده و از پوست در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت می کند.
کاروتنوئیدها و آنتی اکسیدان ها نیز با تقویت سیستم ایمنی بدن، زخم های ناشی از آفتاب سوختگی را برطرف و از سلامت پوست حفاظت می کنند.
اسپری آرام بخش هویج برای پوست
این اسپری برای رفع آثار مخرب آفتاب روی پوست مفید است و به عنوان تسکین دهنده و آرام بخش عمل می کند.
آب هویج تازه را با مقداری گلاب به نسبت 1 به 2 مخلوط کرده و داخل بطری اسپری بریزید. برای درمان آفتاب سوختگی، کاهش گرمای پوست و تغییر رنگ، روی پوست صورت و سایر قسمت های بدن اسپری کنید.
24. درمان خشکی پوست
کمبود پتاسیم در بدن از عوامل بروز خشکی پوست است، به همین دلیل مصرف هویج و آب هویج برای درمان خشکی پوست مفید بوده و پوست را آبرسانی می کند.
25. درمان مشکلات پوستی
هویج در پیشگیری و درمان بیماری های مختلف پوست مفید است و آنتی اکسیدان های موجود در آن از بروز جوش و آکنه، درماتیت و سایر مشکلات پوستی ناشی از کمبود ویتامین A جلوگیری می کند.
هشدار: مصرف بیش از حد هویج باعث زرد شدن یا نارنجی شدن موقت پوست می شود.
26. بهبود زخم
هویج خام و رنده شده برای درمان سریع زخم، بریدگی و التهاب معجزه می کند.
خواص هویج برای مو
27. درمان ریزش مو
هویج سرشار از ویتامین های ضروری برای موها است و با تقویت موها از ریزش آن ها جلوگیری می کند. نوشیدن آب هویج به حفظ سلامت موها کمک کرده و موها را ضخیم تر و شفاف می کند.
28. افزایش رشد مو
ویتامین C و E موجود در هویج باعث بهبود گردش خون در پوست شده و به افزایش رشد موها کمک می کند.
29. جلوگیری از سفید شدن مو
هویج دارای مواد مغذی سرشار است که از خاکستری و سفید شدن زودرس موها جلوگیری می کند.
30. خواص هویج پخته
برخی روش های پخت و پز باعث از بین رفتن مواد مغذی هویج می شوند اما بخارپز کردن هویج ارزش غذایی آن را حفظ کرده و حتی خواص آن را افزایش می دهد زیرا جذب مواد مغذی هویج پخته از جمله بتاکاروتن و آنتی اکسیدان های آن بیشتر از هویج خام می باشد.
تاریخچه هویج
به نظر می رسد قدمت هویج به حدود 5 هزار سال پیش بازمی گردد.
اولین گونه های هویج امروزی در حدود قرن 10 میلادی و در خاورمیانه کشت می شده است.
امروزه دو نوع رایج هویج یافت می شود:
هویج شرقی که ریشه بنفش داشته و بیشتر در افغانستان، روسیه، ایران و هند یافت می شود.
هویج غربی که به رنگ نارنجی است و در مناطق اروپا، شمال و جنوب آمریکا یافت می شود.
هر دو نوع هویج خواص تقریبا مشابهی دارند.
روش های مصرف هویج
هویج خام حاوی بیشترین فیبر است و به عنوان میان وعده عالی می توان از آن استفاده کرد.
هویج پخته نسبت به هویج خام خواص آنتی اکسیدانی قوی تری داشته و می توان در سوپ، هویج پلو، خوراک لوبیا و مربای هویج از آن استفاده کرد.
آب هویج یک نوشیدنی خوشمزه و ایده آل است، اگرچه محتوای قند بالاتری نسبت به هویج خام دارد.
ارزش غذایی هویج
مواد مغذی موجود در 100 گرم هویج به صورت زیر است:
کالری: 41
کربوهیدرات:9.58 گرم
پروتئین: 0.93 گرم
چربی: 0.24 گرم
فیبر: 2.8 گرم
عوارض جانبی و مضرات هویج
افزایش بیش از حد ویتامین A برای بدن سمی است.
مصرف زیاد هویج ممکن است باعث تغییر رنگ و نارنجی شدن پوست شود که البته برای سلامت مضر نیست.
افرادی که داروهای حاوی ویتامین A مانند ایزوترتینوئین برای آکنه یا داروی آیتروتین برای پسوریازیس مصرف می کنند از مصرف بیش از حد هویج خودداری کنند.
منبع: stylecraze – healthline – alluringsoul – medicalnewstoday
