روغن گل شمعدانی که به نام روغن ژرانیوم هم شناخته می شود از روغن های ضروری پر کاربرد و مفیدی است که از ساقه، برگ و گل های گیاه شمعدانی به دست می آید و از دیرباز در آروماتراپی استفاده می شده است.
به نظر می رسد استنشاق رایحه روغن گل شمعدانی یا اعمال و جذب آن از طریق پوست باعث ارسال سیگنال هایی به ناحیه کنترل کننده احساسات در مغز می شود، این ناحیه که به سیستم لیمبیک شناخته شده روی سیستم عصبی تاثیر می گذارد.
روغن گل شمعدانی در انواع مختلف و با رایحه های متنوع در بسیاری از نقاط جهان از جمله کشورهای اروپایی و آسیایی یافت می شود که اغلب از نظر ترکیبات موجود در آن ها، خواص و کاربرد مشابه هم هستند.
از جمله خواص روغن گل شمعدانی می توان به تسکین دردهای عضلانی و عصبی، ضد عفونی کننده، دیورتیک، درمان عفونت های تنفسی، کاهش علائم افسردگی، درمان عفونت کاندیدا، سلامت دهان و دندان، کاهش استرس و تسکین علائم یائسگی اشاره کرد.
جالب است بدانید:
- گیاه شمعدانی بومی آفریقا است اما امروزه تقریبا در همه نقاط دنیا قابل پرورش می باشد.
- روغن گل شمعدانی از برخی گونه های خاص گل شمعدانی به دست می آید.
- روغن شمعدانی معمولا به رنگ زرد مایل به سبز روشن است و طعم تلخی دارد.
- این روغن اگرچه خاصیت آرامش بخشی دارد اما نباید برای درمان بی خوابی و به خصوص در اواخر شب از آن استفاده شود.
در ادامه با پرشین استار همراه شوید تا با بهترین فواید روغن گل شمعدانی برای سلامتی، پوست و مو آشنا شده و درباره طرز تهیه، مضرات و کاربرد های آن بیشتر بدانیم.
خواص دارویی و فواید روغن شمعدانی
1. تسکین درد عضلانی
آیا از جمله ورزشکارانی هستید که از درد عضلانی بعد از تمرینات ورزشی رنج می برید؟ اگر این طور است توصیه می شود برای تسکین درد و رفع گرفتگی عضلانی حتما روغن گل شمعدانی را امتحان کنید.
کافیست 5 قطره از این روغن را با 1 قاشق غذاخوری روغن جوجوبا ترکیب کرده و روی ناحیه مورد نظر ماساژ دهید.
2. ضد عفونی کننده
تحقیقات نشان داده روغن شمعدانی دارای خاصیت ضد باکتریایی و ضد قارچی قوی است و در برابر حداقل 24 نوع باکتری و قارچ مختلف مقاوم می باشد به همین دلیل از بدن در برابر عفونت های مختلف محافظت می کند.
برای پیشگیری از بروز عفونت کافیست 2 قطره روغن گل شمعدانی را با یکی از روغن های حامل مانند روغن نارگیل مخلوط کرده و دو بار در روز روی ناحیه مورد نظر از جمله بریدگی یا زخم اعمال کنید تا زمانی که بهبود پیدا کند.
3. عفونت پای ورزشکاران
روغن گل شمعدانی به دلیل خاصیت ضد قارچی برای درمان عفونت پای ورزشکاران مفید است.
توصیه می شود چند قطره از این روغن را به ترکیب آب گرم و نمک دریا اضافه کرده و روزی دو بار پاهای خود را داخل آن قرار دهید.
4. دیورتیک طبیعی
افزایش ادرار به کاهش سموم بدن کمک زیادی می کند و روغن گل شمعدانی به دلیل خاصیت دیورتیک باعث افزایش حجم ادرار شده و به همین دلیل برای پاکسازی بدن از مواد شیمیایی سمی، فلزات سنگین، قند اضافه، سدیم و آلاینده ها مفید می باشد.
ادرار همچنین صفرا و اسیدهای اضافی معده را از بدن دفع می کند.
5. آلزایمر و زوال عقل
تحقیقات انجام شده در سال 2010 نشان داده روغن شمعدانی دارای خاصیت ضد التهابی عصبی می باشد و در پیشگیری و درمان بیماری های تخریب عصبی مانند آلزایمر که ناشی از التهاب اعصاب است مفید می باشد.
6. عفونت تنفسی
مطالعات نشان داده روغن شمعدانی به تسکین رینوسینوزیت حاد و علائم سرماخوردگی کمک می کند و برای رفع علائم برونشیت حاد در کودکان و بزرگسالان و عفونت های سینوسی در بزرگسالان تا حد زیادی مفید است.
برای این منظور توصیه می شود دو بار در روز روغن شمعدانی استنشاق کرده و یا این روغن را روی گلو و زیر بینی خود بمالید.
7. تسکین دردهای عصبی
اعمال روغن گل شمعدانی روی پوست می تواند به کاهش دردهای عصبی کمک کند.
مطالعه ای نشان داده روغن گل شمعدانی برای تسکین درد زونا که ناشی از ویروس تبخال می باشد مفید می باشد. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید غلظت روغن شمعدانی است که هرچه غلیظ تر باشد اثربخشی آن نیز بیشتر خواهد بود.
برای تسکین دردهای عصبی توصیه می شود 3 قطره روغن شمعدانی را با 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کرده و روی پوست خود ماساژ دهید.
8. اضطراب و افسردگی
درست مانند روغن درخت سرو، روغن گل شمعدانی به بهبود عملکرد ذهنی کمک کرده و روحیه را تقویت می کند. این روغن برای افرادی که از افسردگی و اضطراب و رفتارهای عصبی گونه رنج می برند مفید است و بوی شیرین و گلی آن باعث آرامش بدن و ذهن می شود.
تحقیقات نشان داده این روغن به کاهش اضطراب زنان باردار در حین زایمان نیز کمک کرده و استفاده از آن در آروماتراپی باعث کاهش علائم افسردگی در دوران یائسگی می شود.
9. ضد التهاب
مطالعات نشان داده روغن گل شمعدانی دارای خاصیت ضد التهابی بوده و به درمان بسیاری از مشکلات پوستی و بیماری ها که از التهاب ناشی می شوند کمک می کند.
به عنوان مثال ورم مفاصل در واقع از التهاب مفاصل ناشی می شود و بیماری قلبی به دلیل التهاب شریان ها رخ می دهد و خاصیت ضد التهابی روغن شمعدانی تاثیر خوبی در درمان این بیماری ها دارد.
10. دفع کننده حشرات
روغن گل شمعدانی از دیرباز برای دفع پشه و سایر حشرات استفاده می شده و بسیار موثرتر از اسپری های شیمیایی موجود در بازار عمل می کند.
برای دفع حشرات کافیست مقداری روغن گل شمعدانی را با آب ترکیب کرده و روی بدن خود اسپری کنید.
11. عفونت کاندیدا
کاندیدا آلبیکنز شایع ترین نوع عفونت مخمر است که می تواند ناحیه دهان، سیستم روده ای و واژن را تحت تاثیر قرار دهد و روی پوست و سایر غشاهای مخاطی تاثیر بگذارد.
مطالعات آزمایشگاهی نشان داده روغن گل شمعدانی رشد سلول های کاندیدا در موش ها را سرکوب کرده و به نظر می رسد استفاده واژینال از این روغن به درمان عفونت کاندیدا این ناحیه کمک می کند، اگرچه این مورد تنها روی حیوانات بررسی شده است.
12. سلامت دهان و دندان
از روغن شمعدانی به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کننده آن می توان به عنوان دهانشویه برای حفظ سلامت دهان و دندان استفاده کرد.
غرغره کردن این روغن برای افرادی که از گلو درد یا عفونت گلو رنج می برند نیز مفید است.
خواص روغن شمعدانی برای پوست، مو و زیبایی
توجه داشته باشید:
بهتر است قبل از استفاده، این روغن را با یکی از روغن های حامل مانند روغن نارگیل یا روغن جوجوبا یا روغن زیتون به شیوه زیر رقیق کنید:
برای بزرگسالان به ازای هر 15 قطره روغن شمعدانی از 6 قاشق چای خوری روغن حامل و برای کودکان به ازای 3 تا 6 قطره روغن از 6 قاشق چای خوری روغن حامل استفاده کنید.
برای تست حساسیت نیز توصیه می شود ابتدا اندکی روغن شمعدانی را به بخش کوچکی از پوست بازو اعمال کرده و بعد از 20 دقیقه بشویید. در صورتی که طی 24 الی 48 ساعت پس از آن دچار علائم آلرژیک روی پوست نشدید می توانید از این روغن استفاده کنید.
13. کاهش چین و چروک
روغن گل شمعدانی از روغن های فوق العاده مفید برای پوست است که به درمان پیری زودرس، چین و چروک و خشکی پوست کمک می کند.
این روغن پوست صورت را سفت و محکم کرده و برای جوانسازی پوست مفید است.
ماسک جوان کننده پوست
2 قطره روغن گل شمعدانی را به لوسیون صورت خود اضافه کرده و دو بار در روز به پوست اعمال کنید، بعد از 1 تا 2 هفته تاثیر شگفت انگیز آن را مشاهده خواهید کرد.
14. سلامت پوست
روغن گل شمعدانی به دلیل خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی به حفظ سلامت پوست کمک می کند و برای درمان آکنه، درماتیت و بیماری های پوستی مفید است.
این روغن هم برای پوست های چرب و هم برای پوست های بیش از حد خشک قابل استفاده است.
ماسک ضد آکنه روغن شمعدانی
برای درمان آکنه توصیه می شود 1 قاشق چای خوری روغن نارگیل را با 5 قطره روغن شمعدانی ترکیب کرده و دو بار در روز روی ناحیه مالش دهید.
برای حفظ سلامت پوست بدن نیز می توانید هر روز 2 قطره از این روغن را به مایع مورد استفاده برای شست و شوی بدن یا صورت خود اضافه کرده و پوست خود را با آن بشویید.
15. نرم کننده و رفع خشکی موها
روغن شمعدانی خشکی و شوره مو را برطرف کرده و موها را نرم و شاداب می کند. می توان چند قطره از این روغن را به شامپو یا نرم کننده معمول خود اضافه کرده یا داخل صابون و لوسیون بدن استفاده کنید.
طرز تهیه نرم کننده مو
1 فنجان آب را با 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب و 10 قطره روغن گل شمعدانی ترکیب کرده و داخل بطری بریزید. قبل از استفاده خوب تکان دهید و آن را روی موها اسپری کنید. بعد از 5 دقیقه موهای خود را بشویید.
این نرم کننده باعث ترمیم PH طبیعی مو و رفع خشکی موها شده و با آبرسانی موها به حفظ سلامت و شادابی مو کمک می کند، اگر موهای خشکی یا مستعد شوره دارید می توانید از روغن اسطوخودوس یا روغن چوب صندل نیز به جای روغن شمعدانی استفاده کنید.
نکته: برای موهای چرب بهتر است به جای روغن گل شمعدانی از روغن لیمو، روغن ترنج یا روغن درخت چای استفاده شود.
16. دئودورانت طبیعی
روغن گل شمعدانی از روغن هایی است که از طریق تعریق از بدن خارج می شود و به همین دلیل استفاده از آن به کاهش بوی بد بدن کمک کرده و بدن را خوشبو می کند.
از سوی دیگر همان طور که قبلا گفتیم این روغن دارای خاصیت ضد باکتریایی است که از رشد و نمو باکتری ها در نواحی زیر بغل و غیره جلوگیری کرده و می توان از آن به عنوان یک دئودورانت طبیعی استفاده کرد.
برای تهیه دئودورانت گل شمعدانی 5 قطره از این روغن را با 5 قاشق غذاخوری آب ترکیب کرده و داخل بطری اسپری بریزید. این عطر طبیعی و مفید است و می توانید هر روز از آن استفاده کنید.
17. سایر خواص روغن شمعدانی
از دیگر فواید و کاربردهای روغن شمعدانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- متعادل سازی هورمون ها
- کاهش استرس
- کاهش فشار خون
- بهداشت دهان و دندان
- کاهش علائم یائسگی
چگونه روغن شمعدانی درست کنیم؟
تعدادی برگ گل شمعدانی را خوب شسته و با دستمال تمیز خشک کنید. سپس با استفاده از هاون آن را بکوبید تا کاملا له شود و بگذارید چند ساعت بماند.
در مرحله بعد مقداری روغن حامل مانند روغن نارگیل یا روغن جوجوبا به آن اضافه کرده و روی آن را بپوشانید و بگذارید 2 هفته بماند. به مرور متوجه عطر خوش روغن شمعدانی خواهید شد.
در پایان برگ ها را از روغن جدا کرده و روغن را در بطری در بسته و بدون هوا نگهداری کنید.
آیا مصرف خوراکی این روغن امکان پذیر است؟
برای مصرف خوراکی روغن شمعدانی تنها می توان از روغن های 100 درصد خالص که برای مصرف خوراکی تولید شده اند در مقادیر اندک استفاده کرد.
مضرات و عوارض جانبی روغن شمعدانی
- روغن شمعدانی معمولا روی پوست اعمال می شود و ممکن است در برخی افراد باعث بروز جوش یا احساس سوزش شود، به همین دلیل بهتر است به شیوه ای که قبلا ذکر شد ابتدا آن را روی ناحیه کوچکی از پوست تست کرده و از عدم آلرژی به این روغن اطمینان حاصل کنید.
- از اعمال روغن شمعدانی به پوست نواحی اطراف چشم اجتناب کنید، این کار می تواند باعث تحریک چشم شود.
- عوارض احتمالی مصرف خوراکی روغن شمعدانی در مقادیر زیاد هنوز مشخص نشده بنابراین توصیه اکید می شود از مصرف بیش از حد آن اجتناب شود.
- روغن گل شمعدانی ترشحات هورمونی را تحت تاثیر قرار می دهد، به همین دلیل استفاده از آن برای زنان باردار و مادران شیرده توصیه نمی شود.
- از اعمال روغن گل شمعدانی روی پوست کودکان و نوزادان خودداری کنید.
- در صورتی که به بیماری خاصی مبتلا هستید یا داروی خاصی مصرف می کنید قبل از استفاده – به خصوص مصرف خوراکی – حتما با پزشک خود مشورت کنید.
منبع: draxe – verywellhealth
