شی باتر یا کره شیا از روغن های پرخاصیت است که از آجیل درخت شیا که بومی برخی نواحی قاره آفریقا است به دست می آید و به رنگ های سفید تا زرد و به شکل جامد یافت می شود.
شی باتر برای پوست و مو بسیار مفید است و به درمان آکنه و جوش، اگزما، خارش و خشکی پوست، ریزش موها، درمان موخوره، سلولیت، ترک پاشنه پا، خشکی لب ها و علائم کششی پوست کمک می کند و به عنوان مرطوب کننده قوی و ضد التهاب طبیعی شناخته شده است.
جالب است بدانید:
- درخت شیا به نواحی آفریقای غربی تعلق دارد و به عنوان درخت مقدس در آفریقا شناخته شده است.
- آفریقایی ها امروزه نیز برای محافظت پوست و مو از خورشید سوزان و بادهای خشک از شی باتر استفاده می شود.
- گفته شده شی باتر توسط کلوئاپاترا، ملکه شبا و ملکه نفرتیتی در مصر باستان مورد استفاده قرار گرفته است.
- در دوران باستان چوب و پوست درخت شیا برای ساخت تخت و تابوت های پادشاهان به کار می رفته است.
- میوه درخت شیا خوردنی است، پوست، میوه و شکوفه های آن نیز در طب سنتی استفاده می شود.
- درست کردن شی باتر یکی از کارهای سنتی است که زنان آفریقایی انجام می دهند و بسیاری از آن ها هزینه زندگی خود را با آن تامین می کنند به همین دلیل به “طلای زنان” نیز به شهرت رسیده است.
- در سراسر جهان از شی باتر برای تولید صابون و مرطوب کننده ها استفاده می شود.
- از شی باتر برای تولید شکلات نیز استفاده می شود اگرچه طعم آن کمی تغییر می کند.
- شی باتر هیچ ربطی به لبنیات ندارد.
در ادامه با پرشین استار همراه شوید تا با بهترین خواص شی باتر برای پوست، مو و سلامتی آشنا شده و درباره طریقه مصرف و مضرات شی باتر بیشتر بدانیم.
خواص شی باتر برای پوست
توجه داشته باشید:
قبل از اعمال موضعی هر گونه ماسک یا ضماد روی پوست صورت و سایر نقاط حساس بدن، حتما اندکی از آن را روی بخش کوچکی از پوست دست تست کرده و 20 دقیقه منتظر بمانید تا از عدم حساسیت پوست خود مطمئن شوید.
1. مرطوب کننده پوست
شی باتر حاوی اسیدهای چرب غنی و مفید مانند اسید پالمیتیک، اسید اولئیک، اسید لینولئیک و اسید استریک است که به مرطوب شدن و آبرسانی پوست کمک کرده و خشکی پوست را برطرف می کند.
کافیست مقداری روغن شی باتر روی پوست بمالید، اگر از بوی آن خوش تان نمی آید قبل از استفاده آن را با 1 قطره روغن طبیعی خوشبو مانند روغن اسطوخودوس مخلوط کنید.
2. علائم کششی بارداری
علائم کششی علائمی هستند که معمولا به دلیل چاق شدن یا لاغری ناگهانی یا بعد از بارداری روی پوست ایجاد می شوند. از دیرباز زنان آفریقایی برای رفع علائم کششی از شی باتر استفاده می کرده اند.
شی باتر به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدان های قوی همچون ویتامین A به محو شدن علائم کششی و سایر آثار زخم روی پوست کمک کرده و خطوط و لک های تیره پوست را از بین می برد.
کافیست مقداری روغن شی باتر را ذوب کرده و با دو انگشت و در خلاف جهت هم روی پوست ماساژ دهید.
3. رفع خستگی پوست
اگر مدتی است احساس می کنید پوست تان طراوت سابق را ندارد و به نظر خسته و افسرده می رسد کافیست مقدار کمی شی باتر روی آن بمالید، این کار باعث شفاف شدن پوست شده و شادابی آن را بازمی گرداند.
4. خارش پوست
شی باتر برای کسانی که از پوسته شدن و خارش پوستی رنج می برند بسیار مفید است، زیرا خاصیت مرطوب کننده آن پوسته شدن و خشکی پوست را رفع کرده و خاصیت ضد باکتری آن باعث از بین رفتن میکروب های عامل خارش پوست می شود.
5. مشکلات پوستی
شی باتر به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی از بروز بیماری ها و مشکلات التهابی پوست جلوگیری کرده و به درمان التهاب ناشی از آکنه، سوختگی، اگزما و پسوریازیس کمک می کند.
برخی تحقیقات نشان داده استفاده از محصولات شی باتر احتمال بروز اگزما و خارش را تا 79 درصد کاهش می دهد.
6. کاهش چین و چروک
شی باتر حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان های قوی مانند ویتامین E به شکل توکوفرول ها و توکوترینول ها است که با رادیکال های آزاد مبارزه کرده و با بهبود اکسیژن رسانی به سلول های پوست و به دلیل خاصیت چرب کننده و مرطوب کنندگی، به پوست لطافت بخشیده و به کاهش چین و چروک و علائم ناخوشایند پیری زودرس کمک می کند.
7. آکنه و جوش
شی باتر از انواع روغن هایی است که بدون بستن منافذ پوست، به مرطوب شدن نواحی پوستی آسیب دیده از آکنه و جوش کمک کرده و به دلیل خاصیت ضد التهابی و ضد باکتری که دارد باعث از بین رفتن میکروب ها و باکتری های عامل آکنه و جوش می شود.
8. لک های پوست
آنتی اکسیدان های قوی و ویتامین های موجود شی باتر مانند ویتامین A به رفع لکه های تیره پوست کمک کرده و با از بین بردن آثار زخم، سوختگی و تغییر رنگ پوست به صاف شدن و زیبایی پوست کمک می کند.
9. آفتاب سوختگی
شی باتر به دلیل خاصیت ضد التهابی قوی به رفع التهاب ناشی از آفتاب سوختگی کمک کرده و خاصیت ضد باکتری آن از پوست آفتاب سوخته در برابر میکروب های عامل عفونت محافظت می کند.
برای درمان آفتاب سوختگی خفیف کافیست مقداری شی باتر را با ژل آلوئه ورا مخلوط کرده و روی نواحی آسیب دیده بمالید.
10. ضد آفتاب طبیعی
شی باتر اگرچه یک ضد آفتاب قوی محسوب نمی شود و SPF آن حدود 6 (به گفته برخی 10) است اما تا حدودی می تواند از پوست در برابر اشعه های مضر خورشید محافظت کرده و مخصوصا برای پوست های تیره تر مفید است.
هشدار: برای حفاظت از پوست در برابر آفتاب – مخصوصا پوست های روشن – تنها به شی باتر اکتفا نکنید.
11. برطرف کردن خشکی لب
شی باتر یک نرم کننده و چرب کننده عالی است که برای رفع خشکی لب ها حتی از بسیاری از روغن های طبیعی و گیاهی نیز موثرتر است زیرا برخلاف بسیاری از روغن های طبیعی که غلطت کمی داشته و به داخل پوست نفوذ نمی کنند اما شی باتر ماده غلیظی است که به اعماق پوست نفوذ کرده و بسیار موثر است.
2 قاشق غذاخوری شی باتر اصل را با 1 قاشق غذاخوری موم عسل و 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کرده و بگذارید ذوب شود. بعد از این که کمی خنک شد، 6 تا 7 قطره روغن اسطوخودوس و 6 تا 7 قطره روغن نعناع به آن اضافه کنید.
برای زیبایی و نرم شدن لب ها روزی یک یا دو بار از این ترکیب استفاده کنید.
12. رفع ترک پاشنه پا
شی باتر ماده عالی برای رفع خشکی و ترک پاشنه پا است و به دلیل غلظت بالا، جایگزین عالی برای وازلین محسوب می شود که پاشنه پا را مرطوب کرده و به نرم شدن و رفع زبری پوست کمک می کند.
کافیست قبل از خواب مقداری شی باتر به پاشنه پا مالیده، جوراب بپوشید و به رختخواب بروید.
13. کرم اصلاح
از شی باتر می توان به عنوان کرم اصلاح استفاده کرد زیرا از سوختگی پوست، موهای زیرپوستی، خارش و سایر تحریکات پوستی که معمولا پس از اصلاح و استفاده از کرم های اصلاح شیمیایی ایجاد می شود جلوگیری می کند.
14. حساسیت های پوستی
شی باتر به عنوان یک ماده ضد آلرژی شناخته شده زیرا حاوی اسید سینامیک و ترکیبات ضد باکتری و ضد التهاب است که با عوامل آلرژی زا و باکتری ها که عامل ایجاد حساسیت و تحریکات پوستی هستند مقابله می کند.
15. جوش پوست کودکان
شی باتر برای پوست حساس کودکان نیز مفید است و ماساژ آن روی پوست کودکان و نوزادان بخصوص پس از حمام به درمان جوش کمک می کند.
16. نیش حشرات
خاصیت ضد التهابی شی باتر به کاهش قرمزی و التهاب ناشی از نیش حشرات کمک کرده و پوست را با لایه ای چربی می پوشاند که درد و خارش پوست را تسکین می دهد.
17. درمان زخم
استفاده منظم از شی باتر روی زخم و جراحت عملکرد سلول ها را افزایش داده و با تامین مواد مغذی و اسیدهای چرب مورد نیاز به درمان سریع تر زخم کمک می کند.
18. سایر موارد استفاده شی باتر
درمان چروک دور چشم
کاهش علائم سلولیت
مورد استفاده برای تهیه دئودورانت خانگی
ماساژ بدن نوزادان
طرز تهیه لوسیون بدن شی باتر
نصف فنجان روغن نارگیل را با 1 فنجان شی باتر مخلوط کرده و بگذارید ذوب شود، بعد از این که کمی خنک شد نصف فنجان روغن بادام به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید.
مخلوط را به مدت 10 تا 15 دقیقه داخل یخچال بگذارید تا کمی جمع شود، سپس با میکسر دستی آن قدر هم بزنید تا مخلوط کرمی شکل به دست بیاید و آن را داخل یک بطری دربسته نگهداری کنید و هر زمان نیاز شد به عنوان لوسیون بدن استفاده کنید.
خواص شی باتر برای مو
19. موهای آسیب دیده
استفاده بیش از حد از لوازم گرمایی و آرایش مو باعث از بین رفتن رطوبت طبیعی موها می شود، شی باتر به مرطوب شدن موها کمک کرده و از موها در برابر خشکی هوا، رادیکال های آزاد، اشعه مضر خورشید و حتی کلر بیش از حد آب استخر محافظت می کند.
ماسک موی شی باتر
1 قاشق غذاخوری شی باتر را به مدت 30 تا 60 ثانیه داخل مایکروویو ذوب کرده و بعد از این که کمی خنک شد با چند قطره روغن اسطوخودوس – در صورت تمایل – مخلوط کنید.
سپس روغن را روی پوست سر و تارهای مو مالیده و 30 دقیقه بعد با آب و شامپو بشویید.
20. درمان ریزش مو
اسیدهای چرب و مواد مغذی موجود در شی باتر به سلامت پوست سر و مو کمک کرده و فولیکول های مو را تقویت می کند و برای درمان ریزش مو مفید است.
از سوی دیگر شی باتر به دلیل خاصیت ضد التهابی به درمان مشکلات پوست سر کمک کرده و موها را ضخیم و پرپشت می کند.
21. موخوره
شی باتر به ترمیم موها کمک کرده و به دلیل خاصیت مرطوب کنندگی و دارا بودن ویتامین های A و E موجود در آن رشته های مو را تقویت و مانع شکستگی، خشکی مو و موخوره می شود.
خواص دارویی و فواید شی باتر برای سلامتی
22. اسهال
شاید عجیب به نظر برسد اما استفاده از شی باتر از روش های رایج برای درمان اسهال در کشورهای آفریقایی به ویژه نیجریه محسوب می شود. مصرف شی باتر به تنظیم حرکات روده کمک کرده و برای درمان اسهال خفیف مفید است.
23. آرتریت
استعمال موضعی شی باتر به کاهش علائم آرتریت کمک کرده و به کاهش درد، التهاب و مشکلات مفصلی در بیماران مبتلا به آرتریت مفید است.
24. رفع گرفتگی بینی
شی باتر از مواد عالی برای رفع گرفتگی بینی است و استفاده موضعی آن باعث باز شدن بینی و آرامش قفسه سینه شده و تنفس را بهبود می بخشد.
25. تسکین درد
اگر هنگام ورزش کردن دچار آسیب عضلانی شده اید کافیست بعد از حمام مقداری شی باتر روی نواحی آسیب دیده بمالید تا درد و التهاب ناحیه را کاهش داده و به درمان سریع تر آسیب های عضلانی کمک کند.
26. کاهش کلسترول
شی باتر منبع غنی اسید سیتریک – نوعی اسید چرب اشباع – است که معمولا در روغن نارگیل یافت می شود و به عنوان کاهنده کلسترول بد خون و تری گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب بدن شناخته شده است.
طرز استفاده شی باتر در پخت و پز
اسیدهای چرب سالم، آنتی اکسیدان ها و خاصیت ضد التهابی شی باتر باعث شده این روغن حتی گزینه بهتری نسبت به روغن نارگیل و روغن زیتون در پخت و پز محسوب شود.
شی باتر را می توان در غذاهای سرخ کردنی استفاده کرد یا آن را به سادگی به اسموتی صبحانه اضافه کرده و از مزایای آن بهره مند شد.
خرید و نگهداری شی باتر
قبل از خرید شی باتر دقت داشته باشید که شی باتر با کیفیت های مختلف تولید می شود و مهم است شی باتر اصل و طبیعی و تصفیه نشده خریداری کنید تا از همه مزایای آن بهره مند شوید.
شی باتر را از مراکز معتبر تهیه کنید و قبل از خرید حتی المقدور مقداری شی باتر روی پوست خود بمالید و از اثر مرطوب کنندگی آن مطمئن شوید.
رنگ شی باتر تصفیه نشده شیری رنگ است، اگر کاملا سفید باشد یعنی شی باتر تصفیه شده است.
شی باتر را در هوای خنک و ظرف دربسته نگهداری کنید و از نور خورشید دور نگه دارید. طول عمر شی باتر معمولا دو سال می باشد.
عوارض جانبی و مضرات شی باتر
استفاده موضعی یا خوراکی شی باتر ممکن است با عوارض احتمالی همچون جوش های خارش دار، کهیر، حالت تهوع، ضعف، سرگیجه، سردرد یا درد شکم همراه باشد.
منبع: naturalfoodseries – stylecraze – beautymunsta
