چایوت یا کدوی چایوت از سبزیجات پرخاصیت و بومی نواحی مرکزی مکزیک و بخش هایی از آمریکای لاتین است که امروزه در سراسر دنیا کاشت و برداشت می شود.
چایوت دارای مواد مغذی و ترکیبات آنتی اکسیدانی قوی می باشد که فواید بی نظیری همچون کاهش قند خون، کلسترول و فشار خون بالا، حفظ سلامت قلب، لاغری، سلامت کبد، بهبود هضم و پیشگیری از سرطان روده بزرگ را برای آن به ارمغان آورده و برای زنان باردار نیز بسیار مفید است.
جالب است بدانید:
- چایوت در نقاط مختلف دنیا به نام های دیگری همچون کدوی میرلیتون، چوچو، گلابی گیاهی، سایوت، کریستوفین و غیره مشهور است.
- گیاه چایوت در هر فصل می تواند 150 میوه دهد.
- چایوت از نظر ظاهری شبیه گلابی با پوست نازک سبزرنگ، گوشت سفید و چندین شیار عمودی روی آن است و بافت ترد و طعم شیرین ملایم شبیه کدوی باترنات یا کدو تنبل دارد.
- بعضی انواع چایوت پرزدار و برخی بدون پرز هستند.
در ادامه با پرشین استار همراه شوید تا با بهترین خواص چایوت آشنا شده و درباره نحوه استفاده، ارزش غذایی و مضرات آن بیشتر بدانیم.
خواص دارویی و فواید چایوت
1. آنتی اکسیدان قوی
چایوت دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قوی و حاوی موادی همچون کورستین، میریستین، مورین و کومپفرل می باشد که از سلول های در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کرده و التهاب را کاهش می دهند.
سطح میریستین موجود در چایوت از سایر آنتی اکسیدان های آن بیشتر است، تحقیقات نشان داده میریستین دارای خاصیت ضد سرطانی، ضد دیابتی و ضد التهابی قوی نیز می باشد.
از سوی دیگر چایوت منبع غنی ویتامین C است که به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی شناخته شده که برای بدن فواید زیادی داشته و از بدن در برابر بیماری ها محافظت می کند.
2. سلامت قلب
خوردن چایوت برای سلامت قلب مفید است و با کاهش فشار خون بالا، کلسترول و بهبود جریان خون خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهد.
مطالعات حیوانی و لوله آزمایشی نشان داده ترکیبات موجود در چایوت عروق خونی را آرام کرده و به این طریق به بهبود جریان خون و کاهش فشار خون کمک می کنند.
میریسین موجود در چایوت نیز روی کاهش کلسترول خون موثر است.
علاوه بر این چایوت منبع خوب فیبر بوده و حدود 14 درصد نیاز روزانه بدن به این ماده مغذی را تامین می کند، مصرف فیبر فراوان خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می دهد.
3. دیابت و قند خون
کدوی چایوت دارای کربوهیدرات کم و فیبر محلول فراوان است که هر دو این عوامل، نقش مهمی در تنظیم قند خون ایفا می کنند.
فیبر محلول هضم و جذب کربوهیدرات ها را کند کرده و مانع افزایش شدید قند خون پس از وعده های غذایی می شود.
مقاومت به انسولین عارضه ای است که در آن حساسیت سلول های بدن به انسولین کمتر شده و قند خون افزایش می یابد که در نهایت می تواند به دیابت منجر شود.
مصرف چایوت روی انسولین نیز تاثیر مثبت گذاشته و از این طریق به کنترل قند خون کمک می کند. تحقیقات نشان داده ترکیبات گیاهی منحصر بفرد موجود در کدوی چایوت با کاهش فعالیت آنزیم خاصی – که تاثیر منفی در کنترل قند خون و دیابت نوع 2 دارد – می تواند نقش خوبی در افزایش حساسیت به انسولین ایفا کند.
4. بارداری
فولات برای زنان باردار و خانم هایی که قصد بارداری دارند بسیار مهم است زیرا در دوران اولیه بارداری، فولات برای رشد خوب مغز و نخاع جنین ضروری بوده و مصرف کافی این ماده مغذی نقش مهمی در پیشگیری از تولد زودهنگام نوزاد ایفا می کند.
چایوت منبع عالی فولات محسوب می شود و بیش از 40 درصد نیاز روزانه بدن را به این ویتامین را تامین می کند، توصیه می شود زنان باردار برای جلوگیری از کمبود فولات و کاهش خطر بروز نقایص بارداری حتما چایوت و دیگر مواد غذایی غنی از فولات را به رژیم غذایی خود اضافه کنند.
5. ضد سرطان
مصرف بالای میوه و سبزیجات خطر ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان های مربوط به دستگاه گوارش را کاهش می دهد.
مطالعات نشان داده ترکیبات موجود در چایوت می تواند رشد و پیشرفت برخی سلول های سرطانی مانند سرطان دهانه رحم و لوسمی را نیز کاهش دهد.
اگرچه نتایج به دست آمده امیدوارکننده به نظر می رسد اما شواهد موجود در این باره به اندازه کافی قوی نیست که ثابت کند چایوت دارای اثر ضد سرطانی برای انسان ها است.
6. خواص چایوت برای پوست
رادیکال های آزاد از عوامل خطرزا برای سلول های بدن بوده و به مرور زمان باعث کاهش کارایی آن ها می شوند. برخی تحقیقات نشان داده مصرف مواد غذایی آنتی اکسیدانی مانند چایوت با محافظت از سلول های بدن و پوست در برابر رادیکال های آزاد، فرایند پیری زودرس را به تاخیر می اندازد.
ویتامین C موجود در چایوت نیز با افزایش تولید کلاژن – که از ویتامین های ضروری اولیه برای پوست است – به جوانسازی پوست و کاهش علائم پیری همچون چین و چروک کمک می کند.
علاوه بر این اخیرا نتایج یک مطالعه لوله آزمایشی نشان داده عصاره چایوت از سلول های پوستی در برابر آسیب ناشی از نور خورشید محافظت و از پیری زودرس و چین و چروک ناشی از نور خورشید جلوگیری می کند، اگرچه به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
7. سلامت کبد
کبد چرب یکی از مشکلات کبدی است که به دلیل چربی بیش از حد در بافت های کبدی ایجاد شده و اثر منفی روی عملکرد کبد می گذارد.
مطالعات نشان داده عصاره چایوت از کبد در برابر تجمع چربی ها محافظت کرده، خطر ابتلا به کبد چرب را کاهش می دهد و به درمان این بیماری کمک می کند.
8. لاغری و کاهش وزن
چایوت کالری بسیار کم و فیبر فراوان دارد و هر دو ویژگی برای کنترل وزن سالم اهمیت زیادی دارند.
فیبر باعث کند شدن عمل هضم و سیری طولانی مدت در فرد شده که مصرف غذا را کاهش می دهد و برای لاغری مفید می باشد.
از سوی دیگر تحقیقات نشان داده مصرف فیبر می تواند باعث افزایش تولید هورمون های سیری مانند GLP-1 و پپتید YY شده و گرسنگی را کاهش می دهد.
9. هضم و گوارش
مصرف میوه و سبزیجاتی همچون چایوت به بهبود عملکرد هضم کمک می کند زیرا چایوت حاوی ترکیبات گیاهی فلاونوئیدی است که برای سیستم گوارش مفید بوده و در دفع مواد زائد بدن از دستگاه گوارش به آنزیم های گوارشی کمک می کنند.
علاوه بر این مصرف غذاهای پر فیبر همچون چایوت به بهبود عملکرد روده و حفظ باکتری های سالم روده ای کمک کرده و خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.
خرید و نگهداری چایوت
هنگام خرید چایوت سعی کنید کدوهای با سایز متوسط و تازه سبز و سفت را انتخاب کنید. میوه های بزرگ تر و پیرتر پوست خشن داشته و ترد و خوش خوراک نیستند.
همچنین دقت کنید که چایوت ها خراش نداشته باشند البته خراش های کوچک که به داخل میوه آسیبی نرسانده است چندان مهم نیستند.
نحوه مصرف چایوت
چایوت را می توان به صورت خام، پخته، آب پز یا سرخ کرده مصرف کرد و همه بخش های آن از جمله پوست، گوشت و دانه آن قابل خوردن می باشد.
از چایوت به دلیل طعم شیرین و بافت ترد آن می توان به صورت خام داخل سالاد و اسموتی استفاده کرد.
برای پختن چایوت قبل از استفاده آن را با آب سرد خوب بشویید. معمولا نیازی نیست پوست چایوت های جوان و تازه را بگیرید اما برای چایوت های بزرگ تر و پیرتر نیاز است پوست گرفته شود.
ارزش غذایی چایوت
مواد مغذی موجود در 100 گرم چایوت به صورت زیر می باشد:
کالری: 19
چربی: 0.1 گرم
کربوهیدرات: 4.5 گرم
فیبر: 1.7 گرم
شکر: 1.7 گرم
پروتئین: 0.8 گرم
عوارض جانبی و مضرات چایوت
هنگام پوست گرفتن چایوت خام مایعی چسبنده از آن ترشح می شود که ممکن است باعث تحریک پوستی و گاهی بی حسی در دست و انگشتان شود بنابراین قبل از این کار دستکش پوشیده یا در آب جاری چایوت ها را پوست بگیرید.
منبع: healthline – nutrition
