شیرین بیان از گیاهان دارویی پر خاصیت است که بومی نواحی جنوب اروپا و آسیا می باشد و از دیرباز از ریشه آن در آشپزی و طب سنتی کاربردهای زیادی داشته است. ریشه شیرین بیان از نیشکر نیز شیرین تر است.
از جمله خواص شیرین بیان می توان به لاغری، درمان کبد چرب، یبوست و سوء هاضمه، سل، انواع عفونت و سرطان اشاره کرد. شیرین بیان برای افراد مبتلا به دیابت و سلامت زنان و مردان مفید است و برخی مشکلات باروری را درمان می کند.
طبع شیرین بیان معتدل است.
جالب است بدانید:
- شیرین بیان گیاهی با ساقه چوبی است که تا ارتفاع 1 یا 2 متر رشد می کند.
- از سال های دور در طب سنتی چینی کاربرد ویژه ای داشته است.
- این گیاه به نام “گیاه صلح” در تاریخ مشهور شده و برای افزایش طول عمر و سرزندگی مصرف می شده است.
- 12 آوریل به عنوان روز جهانی شیرین بیان نامگذاری شده است.
- تولید آب نبات های مشهور شیرین بیان به قرن هفدهم میلادی و هلند برمی گردد.
- ناپلئون از شیرین بیان به عنوان آرام کننده در جنگ ها استفاده می کرد، گفته شده زیاده روی در خوردن شیرین بیان باعث سیاه شدن دندان هایش شده بود. حتی ژولیوس سزار و اسکندر نیز از خواص شیرین بیان آگاه بوده اند.
در ادامه با پرشین استار همراه باشید تا با برترین خواص دارویی شیرین بیان برای سلامتی، پوست و مو آشنا شده و درباره خواص و طرز تهیه چای شیرین بیان و مضرات آن بیشتر بدانیم.
خواص دارویی و فواید شیرین بیان
1. خواص شیرین بیان برای لاغری
فلاونوئیدهای موجود در عصاره شیرین بیان خاصیت ضد چاقی دارند و با چربی سوزی به کاهش چربی های شکمی و تری گلیسیرید خون کمک می کند.
شیرین بیان حاوی فیبر است که با ایجاد احساس سیری باعث کاهش اشتها در فرد می شود.
برخی مطالعات نشان می دهد مصرف روزانه 3.5 گرم شیرین بیان می تواند چربی های بدن را تا 4 درصد کاهش دهد.
2. خواص شیرین بیان برای کبد و کبد چرب
شیرین بیان برای درمان اختلالات کبدی، سم زدایی و بهبود عملکرد طبیعی کبد اثر مثبت دارد و به درمان کبد چرب غیر الکلی و زردی کمک می کند.
شیرین بیان حاوی نوعی فلاونوئید خاص است که اثر آنتی اکسیدانی و مهارکنندگی قوی داشته و از سلول های کبدی در برابر آسیب های ناشی از چربی بالا و استرس اکسیداتیو محافظت می کند.
3. خواص شیرین بیان برای روده و معده
اسید گلیسریزیک موجود در شیرین بیان از دستگاه گوارش در برابر باکتری اچ پیلوری محافظت کرده و برای درمان سوء هاضمه، اختلالات هضم و گوارش، سوزش سر دل و استفراغ مفید است و رفلاکس اسید را بهبود می بخشد.
شیرین بیان از پوشش معده در برابر اسیدها محافظت کرده و به بهبود زخم معده کمک می کند.
شیرین بیان برای درمان سندروم روده تحریک پذیر نیز مفید است.
4. خواص شیرین بیان برای قاعدگی
ریشه شیرین بیان منبع غنی ایزوفلاون ها است که به حفظ تعادل استروژن و پروژسترون در بدن کمک کرده و برای درمان علائم یائسگی و سندروم پیش از قاعدگی مفید است.
شیرین بیان گرفتگی، درد و ناراحتی های مرتبط با دوران قاعدگی را تسکین می بخشد، به کاهش گرگرفتگی های مکرر شبانه کمک می کند و برای سلامت جسمی و روحی زنان در دوران یائسگی مفید است.
5. خواص شیرین بیان برای بارداری
زنان باردار بهتر است شیرین بیان مصرف نکنند زیرا مصرف آن در دوران بارداری خطر مرگ و میر قبل از زایمان و سقط جنین را افزایش می دهد.
6. هپاتیت B
شیرین بیان به درمان بیماری ویروسی هپاتیت B کمک می کند و با ترشح آنتی ژن این بیماری مقابله می کند.
7. آرتریت روماتوئید
عصاره شیرین بیان دارای خواص ضد التهابی است و برای تسکین درد، تورم و التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید مفید می باشد.
8. سرطان
شیرین بیان دارای اثرات شیمی درمانی و ضد توموری است و برای درمان انواع سرطان مفید می باشد. نتایج مطالعه ای نشان می دهد مصرف ریشه شیرین بیان رشد و تکثیر سلول های سرطان سینه را کاهش می دهد.
شیرین بیان حاوی فلاونوئیدهایی است که فعالیت سلول های سرطانی روده بزرگ را سرکوب کرده و عصاره شیرین بیان از عوارض داروهای شیمی درمانی می کاهد.
مزیت شیرین بیان نسبت به شیمی درمانی این است که به سلول های سالم بدن آسیب نمی رساند.
هشدار: بیماران سرطانی که تحت سیس پلاتین درمانی هستند باید از مصرف شیرین بیان اجتناب کنند.
9. سندروم خستگی مزمن
مطالعات نشان می دهد شیرین بیان عملکرد غدد آدرنال که مسئول تولید هورمون های کنترل استرس مانند کورتیزول هستند را بهبود بخشیده و اسید گلیسریزیک موجود در آن به افزایش انرژی و کاهش علائم خستگی مزمن کمک می کند.
10. افسردگی
شیرین بیان حاوی مواد معدنی ضروری همچون منیزیم، کلسیم، بتاکاروتن و فلاونوئیدها است که همگی با علائم افسردگی مقابله می کنند.
11. باروری زنان
چای شیرین بیان برای درمان مشکلات باروری زنان ناشی از بی نظمی های هورمونی، مانند تخمدان پلی کیستیک مفید است.
شیرین بیان با بهبود ترشح هورمون استروژن مشکلات نازایی را برطرف می کند و اثر مثبت در فرایند تخمک گذاری دارد.
12. مردان
عصاره شیرین بیان برای درمان پروستاتیت مزمن و سرطان پروستات مفید است.
13. تقویت سیستم ایمنی
مصرف شیرین بیان سطح اینترفرون که یک عامل ضد ویروسی در بدن است را افزایش می دهد و با تحریک سلول های ایمنی بدن، با بیماری های ویروسی و باکتریایی همچون آنفلوآنزا مبارزه می کند.
14. درمان سل
تحقیقات نشان داده شیرین بیان به دلیل خاصیت ضد میکروبی از عفونت ریه پیشگیری کرده، برای درمان بیماری ریوی سل مفید است و طول مدت درمان را کاهش می دهد.
15. عفونت
اسید گلیسریزیک موجود در شیرین بیان برای درمان عفونت های مختلف ویروسی، قارچی و باکتریایی اثر مثبت دارد و از رشد و تکثیر ویروس هرپس (عامل تبخال) و ویروس زوستر (عامل زونا) جلوگیری می کند.
16. سلامت قلب
ریشه شیرین بیان خاصیت آنتی اکسیدانی دارد که به حفظ سطح کلسترول خون کمک کرده و از تشکیل پلاک در عروق خونی جلوگیری می کند.
فلاونوئید گلابریدین نیز از ذخیره کلسترول بد و چربی در خون جلوگیری و خطر بروز بیماری های قلبی همچون آترواسکلروز را کاهش می دهد.
17. سرماخوردگی، سرفه و گلو درد
شیرین بیان برای بیماری های تنفسی بسیار مفید است، از عفونت تنفسی فوقانی پیشگیری می کند و به درمان گلو درد، سرفه، سرماخوردگی، برونشیت و سایر بیماری های ریه مانند آمفیزم کمک می کند.
شیرین بیان مخاط و سایر مواد را از برونش و ریه دفع کرده و از اسپاسم برونش ها جلوگیری می کند.
18. ایدز
گلیسیرریزین موجود در ریشه شیرین بیان با تولید بتاکومکین مانع تکثیر ویروس HIV شده و با نابودی سلول های سفید خون توسط ویروس HIV مقابله می کند.
19. سم زدایی بدن
شیرین بیان خاصیت ملین دارد و به سم زدایی روده بزرگ و خون کمک می کند.
20. سلامت دندان ها
از عصاره شیرین بیان به صورت گسترده در ساخت خمیر دندان و دهان شویه استفاده می شود زیرا خاصیت ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد و از ایجاد پلاک های دندانی و پوسیدگی جلوگیری می کند.
21. زخم دهان
نتایج مطالعات نشان می دهد شیرین بیان برای درمان زخم های مکرر آفت دهان مفید است ، این زخم ها ضایعات کوچک و غیر مسری هستند که روی بافت های داخل دهان و لثه ها ایجاد می شود.
عصاره شیرین بیان اثر قابل توجهی در تسکین درد و التهاب دارد و سرعت درمان زخم را افزایش می دهد.
22. بیماری های عصبی
شیرین بیان برای درمان اختلالات مربوط به اعصاب همچون فلج بل و بیماری لایم مفید است و نشانه های فلج را کاهش می دهد.
23. دیابت
مصرف شیرین بیان خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و اختلالات شناختی در بیماران دیابتی را کاهش می دهد.
آمورفروتین موجود در شیرین بیان دارای اثر ضد دیابتی و ضد التهابی است که به کاهش قند خون، مهار مقاومت به انسولین و جلوگیری از دیابت نوع 2 کمک می کند.
شیرین بیان برشته نیز برای درمان نفروپاتی دیابتی مفید است.
24. مغز و حافظه
ترکیب کربنوکسولون موجود در جوش شیرین به کاهش استرس و کند کردن سرعت زوال و پیری مغز کمک کرده و توانایی های ذهنی فرد را حفظ می کند.
مصرف شیرین بیان با ایجاد اثر مثبت روی سلول های مغزی حافظه را بهبود بخشیده و از بروز آلزایمر جلوگیری می کند.
خواص شیرین بیان برای پوست و مو
توجه داشته باشید:
قبل از اعمال موضعی هر گونه ماسک یا ضماد روی پوست صورت و سایر نقاط حساس بدن، حتما اندکی از آن را روی بخش کوچکی از پوست دست تست کرده و 20 دقیقه منتظر بمانید تا از عدم حساسیت پوست خود مطمئن شوید.
25. روشن کننده پوست
شیرین بیان به از بین بردن لک های تیره پوست کمک کرده و پوست را روشن و زیبا می کند.
ماسک روشن کننده پوست
4 قاشق غذاخوری شیرین بیان را با 1/4 فنجان شیر سرد مخلوط کرده و روی قسمت های تیره پوست بمالید. بعد از این که خشک شد با پنبه آن را پاک کنید.
ماسک سفید کننده شیرین بیان
1 قاشق غذاخوری پودر شیرین بیان را با 1 قاشق غذاخوری زردچوبه و 1 قاشق غذاخوری آرد برنج مخلوط و چند قطره آب لیمو به آن اضافه کنید، در پایان اندکی گلاب یا آب برنج به ماسک بیفزایید تا به شکل خمیر شود. این ماسک جای جوش و آکنه را از بین برده و پوست را سفید و یکدست می کند.
26. بیماری های پوستی
استفاده از چای سرد شیرین بیان روی پوست برای درمان بیماری های پوستی همچون اگزما، پسوریازیس، خشکی پوست و بثورات پوستی مفید است.
شیرین بیان به دلیل خاصیت ضد عفونی کننده، ضد التهابی و تسکین دهنده قرمزی و التهاب پوست را بهبود می بخشد.
27. درمان آفتاب سوختگی
شیرین بیان از پوست در برابر اشعه مضر خورشید محافظت و پوست آفتاب سوخته را درمان می کند.
کافیست مقداری خیار رنده شده را به چای شیرین بیان اضافه کرده و روی نواحی آسیب دیده بمالید.
28. خواص شیرین بیان برای مو
شیرین بیان به دلیل خاصیت ضد التهابی و ضد عفونی کنندگی و همچنین کاهش میزان چربی پوست سر، برای درمان شوره سر مفید است و رشد موها را افزایش می دهد.
29. خواص شیرین بیان در طب سنتی
- درمان مشکلات معده و سوء هاضمه
- نرم کننده سینه
- درمان سرفه
- بهبود زخم کلیه و مثانه
- برطرف کردن عفونت ادراری
- ملین
30. خواص چای شیرین بیان
چای شیرین بیان به رفع استرس، اضطراب، خستگی و علائم افسردگی کمک می کند.
سیستم ایمنی را تقویت کرده، سرماخوردگی را درمان می کند.
کاهنده کلسترول بد و فشار خون است و درد آرتریت را بهبود می بخشد.
چای شیرین بیان از بدن سم زدایی کرده و عفونت باکتریایی معده و یبوست را درمان می کند.
این چای پرخاصیت عفونت واژینال را بهبود می بخشد و برای دیابتی ها و لاغری مفید است.
طرز تهیه چای شیرین بیان
130 گرم آب را روی حرارت متوسط بگذارید، بعد از گرم شدن آب و قبل از جوشیدن، 1 قاشق چایخوری ریشه شیرین بیان خشک به آن اضافه کنید.
بعد از این که چای شروع به جوشیدن کرد، آن را از روی حرارت برداشته و 5 تا 7 دقیقه منتظر بمانید تا خوب دم بکشد.
برای تهیه عصاره شیرین بیان، باید منتظر بمانید تا بیشتر آب دمنوش تبخیر شود تا تنها ماده تیره رنگی از آن باقی بماند که عصاره شیرین بیان است.
طریقه مصرف شیرین بیان
امروزه از شیرین بیان بیشتر به صورت پودر، خشک شده، عصاره یا دمنوش استفاده می شود.
پودر شیرین بیان به دلیل طعم بسیار شیرینی که دارد اغلب در تهیه آب نبات به کار می رود.
جویدن ریشه شیرین بیان به خوشبو شدن دهان کمک می کند.
از شیرین بیان می توان به عنوان ادویه در پخت و پز بخصوص غذاهای شیرین و خوش طعم کردن سوپ استفاده کرد.
ارزش غذایی شیرین بیان
عوارض جانبی و مضرات چای شیرین بیان
- اسید گلیسریزیک موجود در شیرین بیان در برخی موارد منجر به بروز خستگی، نامنظم شدن قاعدگی، ادما و اختلالات کلیوی می شود.
- مصرف شیرین بیان ممکن است باعث اختلالات فشار خون و بیماری های قلبی مانند آریتمی و نارسایی قلب شود.
- شیرین بیان اثر استروژنی دارد و ممکن است باعث تشدید بیماری های هورمونی مانند سرطان سینه، فیبروئیدهای رحمی و سرطان تخمدان شود.
- شیرین بیان ممکن است باعث اختلال در سطح توستوسترون در مردان شده و میل جنسی را کاهش دهد.
- مصرف شیرین بیان گاهی با داروهای دیورتیک تداخل دارد.
- هیپوکالمی و هیپرتونی از سایر عوارض احتمالی مصرف شیرین بیان هستند.
- شیرین بیان ممکن است با داروهای کورتون مانند پردنیزون تداخل داشته و باعث اختلال عملکرد هورمون کورتیزول شود.
- حداقل دو هفته قبل از عمل جراحی لازم است از مصرف شیرین بیان خودداری شود.
منبع: organicfacts – stylecraze – stylecraze2
