کمربند طبی (که اسم پیچیده ترش ارتز لومبوساکرال است) یک ابزار پزشکی برای مدیریت مشکلات مختلفی است که پایین ستون فقرات را درگیر می کند. از آن همچنین در تامین حمایت کافی برای ستون فقرات و محدود کردن بازه حرکتی اش – به خصوص بعد از جراحی یا مصدومیت کمر – به منظور بهبود و جلوگیری از پیشروی بعضی مشکلات خاص پزشکی استفاده می شود.
انواع مختلف کمربند طبی کدام است؟
کمربند طبی انواع مختلفی دارد که از جمله آن می توان به کمربند چیربک (chairback)، کمربند نوع فلکشن (flexion type)، کمربند طبی hyperextension، کمربند طبی مخصوص اسکولیوز، کمربند ساکروایلیاک، کمربند کرستی لومبوساکرال و … اشاره کرد. هر یک از این کمربندها از طراحی خاصی برای هدفی خاص یا کمک به یک مشکل پزشکی خاص برخوردارند. اما کمربندها اصولا به سه دسته سخت، نیمه سخت و منعطف تقسیم بندی می شود.
عملکرد کمربند طبی چگونه است؟
کمربندهای طبی از عملکردهای مختلفی برخوردار است و به تسریع فرایند بهبود و پیشگیری از آسیب دیدگی های بیشتر کمر کمک می کند. بعضی از مثال های اصلی آن عبارتست از:
- کاهش مقدار وزن وارد بر کمر. ستون فقرات و عضلات کمر، بخش قابل توجهی از وزن را تحمل می کنند. کمربند طبی می تواند بخشی از وزن وارده را تحمل کند و فشار وارد بر عضلات، مفاصل و دیسک های کمر را کاهش دهد. این موضوع در نتیجه به کاهش درد، تسریع فرایند بهبود و پیشگیری از بروز آسیب دیدگی های بیشتر در کمر منجر می شود.
- محدود کردن بازه حرکتی ستون فقرات. استراحت دادن به مفصل و محدود کردن بازه حرکتی آن بعد از آسیب دیدگی، یکی از مولفه های فرایند درمان است. کمربند طبی از خم شدن یا چرحش زیاد فرد و نتیجتا درد و بدتر شدن آسیب دیدگی جلوگیری می کند.
- ثبات ساختار آسیب دیده. مفاصل آسیب دیده برای ترمیم درست و مناسب، باید ثابت بمانند. استفاده درست از کمربند طبی باعث می شود که فرد آسیب دیده، شکل طبیعی و مناسب بدن را رعایت کند و با ثبات ساختار کمر به پیشگیری از تبدیل آسیب دیدگی به یک بدشکلی دائمی و طی شدن روند طبیعی آن کمک کند.
کمربند طبی به چه مشکلاتی کمک می‌کند؟
از کمربند طبی معمولا برای طیف وسیعی از مشکلات شامل مشکلات مفصلی و عضلانی کمر استفاده می شود. در اینجا به برخی از مشکلاتی که شاید به استفاده از کمربند طبی نیاز داشته باشد، اشاره خواهیم کرد.
- به عنوان یک عامل موقتی برای کشیدگی حاد. در صورت پارگی رباط یا کشیدگی بیش از حد عضلات و تاندون ها، باید یک محیط ثابت و دور از حرکات ناگهانی برای بهبود شرایط ترمیم و کاهش درد ایجاد شود.
- برای تسریع دوره ریکاوری بعد از عمل. کمربند طبی، عاملی برای ثابت کردن ستون فقرات و پیشگیری از آسیب دیدگی بیشتر آن بعد از جراحی های ستون فقرات مثل اسپوندیلولیستزیس (جراحی فیوژن دو یا چند مهره)، لامینکتومی (جراحی برداشتن بخشی از یک مهره)، دیسککتومی (جراحی برداشتن کل یا بخشی از دیسک) است.
- در مدیریت تنگی کانال نخاعی. تنگی کانال نخاعی یک مشکل پزشکی است که کانال عبور اعصاب نخاعی در آن تنگ می شود. این مشکل می تواند با صدمات عصبی همراه شود و در صورت عدم درمان، درد شدیدی را برای بیمار به همراه می آورد.
- به عنوان بخشی از مدیریت کمردرد ناشی از وضعیت بد بدن. اگرچه استفاده از کمربند طبی برای کنترل کمردرد هنوز مورد بحث کارشناسان است، اما برخی معتقدند که می تواند منجر به آتروفی عضلات مرکزی شود. با اینحال استفاده از کمربند طبی یک راهکار موقتی است و باید مطابق با تجویز پزشک استفاده شود. معمولا کمربند طبی صرفا چند ساعت در روز بسته می شود و قرار نیست که یک راه حل دائمی باشد.
- در کمک به درمان بیماری دژنراتیو مفصل. کمربند طبی بخش جدایی ناپذیری از فرایند کندسازی پیشروی بیماری دزنراتیو ستون فقرات مثل آرتروز و بیماری دیسک دزنراتیو است. استفاده از کمربند طبی می تواند ثبات لازم برای ستون فقرات، پیشگیری از حرکات کوچک بین مفاصل و کاهش درد را به همراه بیاورد.
- به منظور ثبات موقتی بعد از آسیب دیدگی ستون فقرات. کمربند طبی معمولا برای تامین تکیه گاه لازم برای ثبات ستون فقرات بعد از مشکلاتی مثل بیرون زدگی دیسک کمر، اسپوندیلولیستزیس ایسمیک، اسپندیلولیز، فشردگی مهره ها و انواع شکستگی های استخوانی استفاده می شود. کمربند طبی می تواند محیطی ثابت برای پیشگیری از صدمات بیشتر و کاهش احتمال بروز صدمات دائمی به ستون فقرات فراهم کند. ورود میکروب و سموم به بدن با پاسخ بدن همراه می شود و سلولهای سفید به مهاجمین ناخواسته حمله می کند؛ عناصر دیگر سیستم ایمنی بدن نیز فعال می شود و در کنار هم برای دفاع از بدن در مقابل مهاجم فعالیت می کنند.
- آرتروز. ناپایداری و حرکات کوچک و دردناک ناشی از آرتروز ستون فقرات را می توان با استفاده از کمربند طبی سخت و نیمه سخت نسبتا کنترل کرد. بعلاوه، پوشیدن کمربند طبی می تواند به کاهش فشار وارد بر مفاصل فاست آسیب دیده، کاهش درد و انجام ساده تر کارهای روزانه (مثل حرکت از روی صندلی به حالت ایستاده یا برعکس) کمک کند.
البته در بعضی از موارد بالا و اگر روشهای درمانی مختلفی مثل فیزیوتراپی، گرما و سرما درمانی و/یا مصرف داروهای مسکن از عملکرد مناسب تری برخوردار باشند، پوشیدن کمربند طبی توصیه نمی شود.
کمربند طبی در کاهش همه کمردردها موثر نیست؛ یک مطالعه نشان داد که بیماران مبتلا به برخی مشکلات خاص و دردناک، بیش از دیگران از اثرات مثبت پوشیدن کمربند طبی روی کاهش کمردرد برخوردار می شوند.
فاکتورهای موثر در استفاده صحیح از بریس
برخی از عوامل موثر در استفاده موفق از بریس عبارتند از:
- پوشیدن آن طبق دستور پزشک. پیروی از دستورالعمل پزشک در استفاده از بریس یکی از مهمترین نکات در موفقیت درمان محسوب می شود، اما عوامل بسیاری برای سختی پوشیدن بریس، مثل درد یا دخالت در فعالیت های روزانه وجود دارد. پزشک در صورتیکه کمربند خیلی سنگین یا آزاردهنده باشد، می تواند آن را برای بیمار تنظیم کند. قبل از آنکه به طور کلی از پوشیدن بریس دست بکشید، حتما با پزشکتان مشورت کنید.
- نگاه به بریس به عنوان یک ابزار کمکی. نتایج یک مطالعه نشان داد که کمربند طبی در صورتیکه فرد بیمار نگرش مثبت و سودمندی به استفاده از آن داشته باشد، می تواند با کارایی بیشتری همراه شود. تشویق و حمایت اعضای خانواده، دوستان و همکاران به بهبود نگرش فرد به استفاده از کمربند و دستیابی به نتایج بهتر منجر می شود.
- عدم اتکای طولانی مدت به بریس. استفاده از کمربند و گردنبند طبی تنها برای دوره های کوتاه توصیه می شود. بستن طولانی مدت آنها می تواند به آتروفی عضلانی و وابستگی ساختارهای بدن به آن و نتیجتا تضعیف کمر و گردن، افزایش احتمال آسیب دیدگی و بدتر شدن درد منجر شود.
اگر پوشیدن بریس از نظر دکتر موثر نباشد، استفاده از آن در هر صورت فایده ای برای بیمار نخواهد داشت.
/ پایان رپورتاژ آگهی
